Παλαιόχωρα Χανιά : Κρήτη - Η Επίσημη ιστοσελίδα της Παλαιόχωρας

Στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων, από τη Νεολιθική εποχή, 6000 χρόνια πριν τη γέννηση του Χριστού μέχρι το 1912 που γίνεται η ένωση με την Ελλάδα, έχει αναδείξει πολιτισμούς με ορατά στοιχεία.

Από το 2600 μέχρι το 1000 π.Χ. ο Μινωικός πολιτισμός. Μετά, η αποκαλούμενη "Γεωμετρική Περίοδος" (1000-600 π.Χ.) και στη συνέχεια από το 600 μέχρι το 69 π.Χ., η "Αρχαϊκή", η "Κλασσική" και η "Ελληνιστική" εποχή, για να ακολουθήσουν οι "Ελληνορωμαϊκοί Χρόνοι" μέχρι το 330 μ.Χ. Στη συνέχεια και στο τέλος της Α' Βυζαντινής περιόδου το νησί κατακτήθηκε από τους ’ραβες. Τη λαμπρή Β' Βυζαντινή _Α περίοδο, (330-1212 μ.Χ.) διαδέχεται η "Ενετική Περίοδος" μέχρι το 1669, η Τουρκοκρατία (1669-1898 μ. Χ) και η "Κρητική Πολιτεία" (1898-1912μ.Χ).

Όλο το νησί είναι ένας απέραντος αρχαιολογικός χώρος και τα μουσεία του φιλοξενούν ανεκτίμητα ευρήματα που αποδείχνουν ότι στην Κρήτη γεννήθηκε ο πρώτος Ευρωπαϊκός πολιτισμός.

Ο "Μινωικός πολιτισμός!

Αναφέρεται ότι είναι χτισμένη πάνω στα ερείπια της αρχαίας Καλαμίδης. Το 1278 ο Ενετός Δούκας Μαρίνος Γραδενίγος έχτισε το ιστορικό "Καστέλλο

Σέλινο" σε ένα ύψωμα με υπέροχη θέα προς το Λυβικό πέλαγος, που βρίσκεται σε επαφή με το χωριό, το οποίο σήμερα - κατάλοιπο της Ενετικής κυριαρχίας ονομάζεται "Φορτέτζα". Από εδώ θα απολαύσετε τα σπάνιας ομορφιάς ηλιοβασιλέματα καθώς ο ήλιος χάνεται μακριά στο Λυβικό Πέλαγος, στο βάθος του ορίζοντα..

ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΑ ΙΣΤΟΡΙΑ

Ο σημερινός κάμπος της Παλαιόχωρας πριν πολλά χρόνια ήταν κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και το

ύψωμα του φρουρίου ήταν νησίδα. Με την ανύψωση της δυτικής Κρήτης και τις προσχώσεις που ακολούθησαν, ο πυθμένας της θάλασσας έγινε γόνιμα χωράφια.

Στην θέση που είναι σήμερα η Παλαιόχωρα τοποιθετει ο P. Faure την αρχαια Καλαμυδη.

Ύστερα από την καταστολή της επανάστασης των Χορτατσών στο Σέλινο και την Κίσαμο εξακολούθησαν οι εχθροπραξίες. Ο ενετός τότε δούκας της Κρήτης Μαρίνος Γραδενίγος έκτισε το 1282 το φρούριο και το ονόμασε Σέλινο, γιατί ονομάζονταν έτσι η τοποθεσία.

Από το όνομα του φρουρίου ονομάστηκε έπειτα ολόκληρη η επαρχία Σέλινο ενώ πριν λεγότανε Ορεινά (Orna, Arna)

Αλλά οι επαναστάτες το κατέλαβαν και το κατεδάφισαν, μα η Βενετιά το ξαναοικοδομισε το 1334 και τότε συνοικίστηκε, γύρο από το φρούριο ο ΄΄βούργος΄΄ , δηλαδή ο συνοικισμός των εργατών, επαγγελματιών, εμπόρων, κλπ, ο πρώτος οικισμός της σημερινής Παλαιόχωρας.

Το φρούριο συνδεεται με την πρώτη επανάσταση του Βάρδα Καλέργη του 1332.

Ο Βάρδας το κατέλαβε και σκότωσε τον Καστελάνο Ερμόλαο Βελένιο, την οικογένεια του και την φρουρά.

Το 1539 ο πειρατής Μπαρμπαρόσα κατέλαβε το φρούριο και το κατάστρεψε. Από τότε ποτέ πια δεν ανάκτησε την παλιά σημασία. Εγκαταλείφθηκε και από τους σεισμούς και τις βροχές κατέρρεε σιγά σιγά. Το 1653 το πρόσβαλαν από την θάλασσα οι Τούρκοι, το πολιόρκησαν από την στεριά και το κατέλαβαν, αλλά και αυτοί είδαν την αδυναμία του φρουρίου και αποφάσισαν να το κατεδαφίσουν.

Το φρούριο ήταν ένας τετράπλευρος περίβολος τείχους, περίπου ίδιο με το φρούριο Μεραμπέλου και Ιεράπετρας. Είχε δυο πύργους από την νότια πλευρά, και από την βόρεια ένα που σχημάτιζε προεξοχή. Στο εξωτερικό είχε τα συνηθισμένα οικήματα στρατωνισμού και κατοικίες αξιωματούχων, την απαραίτητη εκκλησούλα και μια στέρνα για νερό. Τα σημερινά ερείπια ανήκουν σε τούρκικες επιδιορθώσεις.

Ο Pashley το 1834 βρήκε το Selino Kastelli εντελώς κατεστραμμένο και ακατοίκητο, βρήκε μόνο μια σιταποθήκη. Η Παλαιόχωρα μέχρι το1866 δεν υπήρχε ούτε σαν απλός οικισμός, εκτός από μερικές αποθήκες, «μαγκατζεδες». Την δημιούργησε η έλλειψη εύκολης επικοινωνίας με τα Χανιά για να εξάγονται απ’ εδώ τα προϊόντα της περιοχής. Πριν να συνδεθεί με αυτοκινητόδρομο με τα Χανιά είχε σχετική ναυτιλιακή κίνηση σαν λιμάνι της επαρχίας αλλά τώρα τα προϊόντα διοχετεύονται στα Χανιά οδικός

Το φρούριο ανακηρύχτηκε το 1940 διατηρητέο ιστορικό μνημείο

Στα νερά της Παλαιόχωρας και ακριβώς στην παχιά άμμο, στην δυτική πλευρά της κωμόπολης το θρυλικό Αρκάδι, το ζωοφόρων πλοίων

που’ χεν έδαφος το κύμα, σκεπή του τον ουρανό

τη φωτιά ταχύτητα του και πνοή του τον καπνό

που εξυπηρέτησε την επανάσταση του1866, αναγκάστηκε στο 23^ο ταξίδι του με κυβερνήτη τον Κουρέντη να αναμετρηθεί με το πολύ μεγαλύτερο και ισχυρότερο τουρκικό πολεμικό « Ιτζεντίν ».

Τον Αύγουστο 1867 είχε προσεγγίσει στην αγία Ρουμέλη όπου ξεφόρτωσε πολεμοφόδια και παράλαβε πολλές οικογένειες και εθελοντές. Εκεί το ανακάλυψαν τρία τουρκικά πολεμικά και το κυνήγησαν.

Ο Κουρέντης το έριξε στην ξηρά εδώ κοντά στην Παλαιόχωρα, όπου σώθηκε το πλήρωμα και τα γυναικόπαιδα. Τότε δημοσιευτήκαν στο « Νόμο» της Σύρου οι παρακάτω στίχοι

Που είσαι και δεν φαίνεσαι περήφανο Αρκάδι;

το μεσημέρι πέρασε, διάβηκε το βράδυ

κι’ ακόμη δεν εφανήκαν τα κάτασπρα πανιά σου.

Στην Κρήτη μας μην έμεινες μαζί με τα παιδιά σου;

Μην πολεμάς με τον βοριά, μην παίζεις στην γαληνή;

Αχ ! είδηση μας έφεραν πικρή φαρμακωμένη

Και στ’ ακρογιάλια τρέχομε για σένα πικραμένοι.

Το Μάρτη του 1897 οι Τούρκοι του Σελίνου συγκεντρώθηκαν στο φρούριο και απ’ εδώ τους παρέλαβαν τα πλοία των « προστάτιδων δυνάμεων» για να τους σώσουν από την τιμωρία των χριστιανών.